Nu de overheid de coronamaatregelen heeft verlengd tot 1 juni, zijn veel podcasters genoodzaakt om hun podcast op afstand op te nemen. Voor velen is deze manier van werken nieuw, sommigen doen niet anders. In dit blog lichten enkele podcasters, allen vriend van het Podcastnetwerk, toe op welke manier ze dit aanpakken. De vijf manieren zijn gesorteerd van ‘eenvoudig en met weinig spullen’ naar ‘iets ingewikkelder, nog niet heel moeilijk hoor, maar wel iets meer spullen en moeite’.

Optie 1: op speaker

Dit heb je nodig

• • Telefoon
  • Opname apparaat
  • Een geschikte kamer

Zoë Papaikonomou, maker van onder andere de Bonte Was en Cultuurbrekers podcast, begon toen vorige week de scholen sloten direct met een miniserie over de coronacrisis onder de titel Werken & Kids.

Zoë: “Vanuit mijn achtergrond als onderzoeksjournalist, podcastmaker en historica kon ik niet niets doen. Ik ben dus begonnen met iets wat ik snel kan maken. Mijn kinderen zijn immers thuis, en daardoor zijn mijn dagen korter”. Ze belt iedere dag een opvoeder over de situatie en hoe het is om te werken met kinderen in huis. Van haar podcastcollega Vinny Tailor kreeg ze het advies om op de slaapkamer – of een andere kamer met dikke gordijnen, een vloerkleed en ander materiaal dat geluid dempt – op te nemen. Dat is uiteraard in alle opname situaties aan te raden! “Ik heb niet zoveel opname-apparatuur in huis, dus ik moest improviseren. Ik heb mijn oude Olympus digital recorder uit het stof getrokken en daar neem ik simpelweg de telefoontjes die ik met mensen heb mee op. Ik zet mijn telefoon op speaker en houd dan mijn telefoon op 20 centimeter afstand, mijn stem is best hard dus die wordt goed opgepikt van c.a. 30 centimeter afstand. Monteren en mixen doe ik in Adobe Premiere Pro omdat ik daar al bekend mee ben omdat ik ook video’s gemaakt heb. Ik edit vrij minimaal – alleen wat kleine stukjes en eh’s er uit knippen en geluidsniveau’s aanpassen – want ik heb immers weinig tijd. Het is niet 100% perfect geluid, maar het zijn telefoontjes en ik vind het niet erg als mensen dat horen.

Luister hier de podcast Werken & Kids van Zoë Papaikonomou op Soundcloud:

Optie 2: “double end” of “tape sync”

Dit heb je nodig (voor twee sprekers)

• • Twee telefoons of opname apparaten en microfoons
  • Twee koptelefoons
  • Iets om mee te bellen (computer/ipad/telefoon)

Botte Jellema, founding friend van het Podcastnetwerk, hielp afgelopen zondag Ernst-Jan Pfhauth en Alexander Klöpping met het opnemen van hun Een Podcast over Media. In deze aflevering praten ze met elkaar, er zijn dus maar twee sprekers. “Alexander bleek niet te beschikken over een werkende microfoon, dus hebben we hem een iPhone laten gebruiken als microfoon”. De instructie die Alexander kreeg is goed te vergelijken met het plaatje uit deze tweet:

Ze bellen dus via skype/facetime/whatsapp/signal/watdanook over het internet, en nemen aan beide kanten los hun audio op met hun iphone (of iets anders) terwijl ze naar de ander luisteren via een koptelefoon die aan hun computer vast zit. Aan het einde van de opname stuurt Alexander zijn audiobestand naar Botte, die in zijn montage programma de twee bestanden onder elkaar en gelijk kan leggen.

Botte: “Dit is alles behalve een nieuw fenomeen, en heet een Double Ender (of Tape Sync in de VS). Radioprogramma’s konden hun host een gesprek laten voeren alsof diegene naast zijn gast zat, die wellicht aan de andere kant van de oceaan was. In deze podcasttijden heeft dit fenomeen een tweede jeugd.”

Optie 3: een telefoongesprek opnemen

Dit heb je nodig

• • Een smartphone met minijack koptelefoonuitgang, eventueel via dongle.
  • Een opname apparaat met meerdere ingangen, zodat je jezelf kan opnemen op een kanaal en het geluid dat van je telefoon op een ander kanaal.
  • Je hebt een kabel om je telefoon aan je opname apparaat te verbinden nodig, en een microfoon voor je eigen stem.
  • Ten slotte een koptelefoon om te horen wat er binnenkomt op je opname apparaat.

Botte is zo aardig geweest om dit in een tekening te visualiseren:

Tekening door Botte Jellema ♥

Op meerdere sporen opnemen kan met heel veel recorders, bijvoorbeeld met de Zoom H4, H5 of H6. Botte raadt aan om ook deze kabel er bij te kopen om je telefoon aan je apparaat te koppelen, maar dat bij de eerder genoemde opname apparaten ook met een minijack-naar-minijack kabel – in de volksmond ook wel bekend als een “aux kabeltje”. Je kan die dan in de ‘ext mic in’ van de ZOOM XY microfoon pluggen. Je hebt dan nog altijd wel een eigen microfoon nodig op een ander kanaal om je eigen stem op te nemen. Degene aan de telefoon blijft jou horen omdat de microfoon van je smartphone blijft werken als er alleen geluid uit gaat.

Botte: ‘Ik krijg regelmatig vragen van mensen die willen weten hoe je de audio in een computer precies moet routen, of wat geschikte appjes zijn om dat in je telefoon te kunnen doen. Het kan onwijs ingewikkeld worden, terwijl het gebruiken van een extra apparaat, een recorder, veel stress en problemen oplost. De beste apps zijn al gauw duurder dan dat ene kabeltje wat je nodig hebt bij deze oplossing.’

Extragratis tips voor deze methode

1. 1. Bel degene die je wil bereiken niet via de telefoonlijn, maar bij voorkeur via een internetverbinding als whatsapp/facetime/skype/signal.
   2. Als je tip 1 opvolgt, zet je telefoon op vliegtuigstand maar de wifi aan, en zo veel mogelijk notificaties uit.
   3. Mocht het niet anders kunnen kan dan via de gewone telefoon, zorg dan dat je op een plek zit waar je goed bereik hebt, en zorg ervoor dat je telefoon niet dicht bij de microfoon zit anders kan je geknetter gaan horen op de opname! En zet ook hier weer zo veel mogelijk je notificaties op stil.

Optie 4: iedereen een eigen microfoon

Dit heb je nodig (voorbeeld met drie sprekers)

• • Drie apparaten waarmee je kan bellen of internetbellen
  • Drie opname apparaten met microfoons
  • Drie koptelefoons.

Botte nam eerder vorige week, in de eerste ‘coronaweek’ zijn eigen podcast De Eeuw van de Amateur op met zijn co-hosts Ype Driessen en Paulien Cornelisse. Hij zorgde er voor dat iedereen een eigen aparte opname-apparaat en microfoon had, en iedereen achter zijn computer zat met de microfoon voor hun snufferd. Ze belden vervolgens in een groepsgesprek via Facetime, zodat ze elkaar konden zien en met elkaar konden praten. Bovendien hadden ze hun koptelefoon op zodat het niet ging rondzingen, en iedere microfoon alleen de stem van degene die er achter zat opnam. Dan is het een kwestie van op record drukken op alle opname apparaten, achteraf de bestanden samenvoegen.

Botte adviseert om als editor ook het gehele facetime gesprek van de computer op te nemen, wederom op een ander kanaal van je opname apparaat. Je kan dit spoor gebruiken om te kijken hoe je de afzonderlijke sporen onder elkaar moet leggen. Verschillende merken opname apparatuur hebben namelijk nog wel eens de neiging andere opname snelheden te gebruiken, waardoor je soms iets moet verschuiven in de montage.Luister hier naar de aflevering die botte opnam:

Optie 5: gebruik een online tool (evt als backup)

Dit heb je nodig

• • Alle sprekers een eigen laptop/smartphone/tablet
  • Een videobel platform, zoals Zoom, Riverside.fm of Squadcast
  • Eventueel alles wat in optie 4 ook genoemd wordt.

Daniël van de Poppe, producent van Damn Honey en ook nog eens co-host van Polititia, nam afgelopen week een paar podcasts met meerdere gasten op afstand op met behulp van Zencastr. “Zencastr is chill want je kan gewoon met elkaar praten, en de service is tijdelijk gratis voor ‘hobbygebruikers’. Er zit geen video optie in, wat er voor zorgt dat je beter naar elkaar luistert en dus minder snel door elkaar praat. Zencaster neemt audio op in de browser van degene met wie je praat: diegene hoeft dus niets te installeren. Het kijkt zelfs naar hoe veel schijfruimte degene met wie je praat over heeft, en achteraf loadt die dat dan allemaal op in de sessie. Daar moet je dus allemaal wel even op wachten als de opname gestopt is.”

Enkele podcasters uit ons netwerk lieten in onze Slack weten gebruik te maaken van Squadcast: die heeft ook een video optie ingebouwd.

Je kan de geluidskwaliteit verbeteren door mensen USB microfoons te laten gebruiken, of allemaal weer apart op te laten nemen zoals in optie 4. Daniel: “Ik ga twee van deze microfoons kopen en naar gasten rondsturen: je kan deze zo instellen dat ‘ie maar een kant opneemt. Dat zorgt er voor dat je minder omgevingsgeluid uit de kamer hoort en juist zo veel mogelijk de stem van je gast. Al met al is deze manier van werken edit wise wel iets meer werk omdat je stiltes er uit moet knippen, of het zo moet bewerken dat het als een natuurlijk gesprek klinkt. Aan de andere kant geeft dat ook meer vrijheid om het gesprek vorm te geven.”

Als je wil horen hoe deze manier klinkt, luister dan naar de onderstaande aflevering van Polititia. “Uberhaupt moet iedereen (die niets van politiek weet) naar Polititia luisteren”, aldus Daniel.

Tijdens het Podcastfestival 2020 gebruikten wij Riverside.fm. Het voordeel van dit (Nederlandse!) platform is dat het van iedere spreker apart in wav een lokale opname maakt, die de editor kan downloaden en goed kan bewerken acheteraf. Dit is dus het minst gedoe voor je gasten. Bovendien kunnen er maximaal 8 mensen mee doen, wordt ook de video opgenomen en kan je zelfs streamen of mensen in laten bellen. Het nadeel is dat het voor nu alleen nog werkt in de Chrome browser werkt op een computer, dus niet op smartphones. De makers van het Riverside hebben op het festival een online workshop gegeven die je hier kan terugluisteren.

Dit zijn dus vijf manieren om vanuit huis een podcast op te nemen met een of meerdere gasten die op een andere locatie zitten, met veel of weinig apparatuur. Uiteraard zijn dit niet de énige manieren om op afstand te podcasten. Gebruik jij een andere methode, of mis je een tip? Laat je reacties achter in de comments.

Heb je vragen? Mail dan naar lieven@podcastnetwerk.nl

Met dank aan Botte Jellema, Danïel van de Poppe, Zoë Papaikonomou, en podcastnetwerkvrienden Guido Jansen (CRO Cafe) en Jurjen Helmus (De Dataloog) die in onze slack suggeties deden.

P.s. In dit twitter draadje worden een aantal microfoons en opname apparaten genoemd die je zou kunnen gebruiken.

P.p.s. Hier nog een paar handige artikelen in het Engels:

• Recording during the Coronavirus Pandemic – Transom
• How to get great-sounding audio from your podcast guests… from a distance – Pacific Content

• Sound Matters: How Bad Audio Can Ruin a Great Story [met luistervoorbeelden van verschillende microfoons op verschillende platforms] – Pacific content